Мы падрыхтавалі альтэрнатыўную справаздачу аб рэалізацыі Рэспублікай Беларусь Мэты 16 "Мір, правасуддзе і эфектыўныя інстытуты" Павесткі 2030 і прадставілі яго ў Нью-Ёрку ў рамках Палітычнага форуму высокага ўзроўню ААН — пляцоўкі, якая праходзіць там у гэтыя дні, каардынуючай рэалізацыю МУР на міжнародным узроўні.
У рамках Палітычнага форуму высокага ўзроўню дзяржавы прадстаўляюць свае добраахвотныя справаздачы аб рэалізацыі Павесткі 2030. У тым ліку сваю чарговую справаздачу ў гэтым годзе прэзентуе і Беларусь (першая была ў 2017 г.).
У адрозненне ад дагаворных камітэтаў па правах чалавека працэдура рэалізацыі ЦУР на міжнародным узроўні не прадугледжвае абавязковай справаздачнасці дзяржавы і выразна прапісанага механізму прадастаўлення асобных альтэрнатыўных справаздач ад грамадзянскай супольнасці. Таму што сутнасць механізму, замацаванага ў Павестке 2030, у тым, што ўся праца па рэалізацыі МУР ў дзяржаве і складанне добраахвотнай справаздачнасці павінна ажыццяўляцца ў партнёрстве ўсіх зацікаўленых стейкхолдеров уключаючы дзяржаву і грамадзянскую супольнасць.
У выпадку з нашай дзяржавай, якая знішчыла / выціснула з краіны за апошнія два гады практычна ўвесь інстытуцыяналізаваны сектар грамадзянскай супольнасці (уключаючы большасць НДА, якія першапачаткова ўваходзілі ў партнёрскую групу па МУР пры Нацыянальным каардынатары), аб такім партнёрстве казаць не прыходзіцца. У гэтай сувязі мы вырашылі падрыхтаваць альтэрнатыўную справаздачу, якая б адлюстроўвала рэальную карціну ў краіне па ўсім задачам МУР 16.
Мэта 16. Садзейнічанне пабудове міралюбнага і адкрытага грамадства ў інтарэсах устойлівага развіцця, забеспячэнне доступу да правасуддзя для ўсіх і стварэнне эфектыўных, падсправаздачных і заснаваных на шырокім удзеле устаноў на ўсіх узроўнях
МУР 16 - скразная мэта, якая мае важнае значэнне для рэалізацыі ўсіх астатніх мэтаў ўстойлівага развіцця. У сваёй справаздачы мы прайшліся па кожнай задачы і пазначылі шэраг сістэмных праблем, звязаных з іх рэалізацыяй, якія толькі пагоршыліся пасля 2020 г.: шырокае распаўсюджванне гвалту ў Беларусі, у тым ліку ў дачыненні да дзяцей, адсутнасць дэ-факта незалежных падсправаздачных органаў, праблемы залежнасці суда ад выканаўчай улады, адсутнасць вяршэнства права, непразрыстасць працэсу прыняцця рашэнняў, якія закранаюць беларускіх грамадзян, іх правы і свабоды, адсутнасць нацыянальнага антыдыскрымінацыйнага заканадаўства і нацыянальнай праваабарончай установы і іншыя.
Акрамя праблем, якія непасрэдна датычацца мэты 16, у сваёй справаздачы эксперты БХК адзначылі свядомае выпустошванне урадам правоў чалавека з працэсу рэалізацыі Павесткі 2030, ліквідацыю арганізацый грамадзянскай супольнасці, частка з якіх удзельнічала ў прасоўванні мэтаў ўстойлівага развіцця на нацыянальным узроўні. У справаздачы БХК прадстаўлены і аналіз агульнага падыходу дзяржавы да маніпуляцыі Павесткай 2030 і МУР.
У рамках форуму прадстаўнікі БХК правялі шэраг сустрэч з рознымі стэйкхолдэрамі, дзе распавялі, чаму важна бачыць сувязь паміж МУР іх задачамі і міжнароднымі абавязаннямі дзяржавы па правах чалавека. Гэта вельмі важна для дадатку павесткі ўстойлівага развіцця на краінавым узроўні кампанентам правоў чалавека, партнёрствам і інклюзіўнасцю, як таго патрабуе Павестка 2030, прынятая Генеральнай Асамблеяй ААН.
Акрамя гэтага, у рамках Форуму Офісам Святланы Ціханоўскай была прадстаўлена агульная альтэрнатыўная справаздача аб рэалізацыі ўсіх МУР ў Беларусі, падрыхтаваная прадстаўнікамі беларускай грамадзянскай супольнасці. Нашы эксперты рыхтавалі для яго частку па ЦУР 16 і 17.
Дакументы
Справаздача Беларускага Хельсінкскага Камітэта па МУР 16
Агульная альтэрнатыўная справаздача, якая тычыцца рэалізацыі ўсіх МУР у Беларусі, падрыхтаваная прадстаўнікамі беларускай грамадзянскай супольнасці пры каардынацыі офіса Святланы Ціханоўскай. Эксперты БХК падрыхтавалі частку па МУР 16 і 17 для гэтай справаздачы.